Tìm hiểu vấn đề trừ điểm bằng lái
Ngay khi lấy được bằng lái, từ trong văn phòng DMV bước ra, ai cũng được nhắc nhở “lái xe cẩn thận, bằng không sẽ bị point”, tức là trừ điểm bằng lái. Bài viết sau đây sẽ sử dụng cả hai từ ngữ, điểm trừ hoặc point, với cùng một ý nghĩa. Ðối với nhà chức trách, point là cách theo dõi tư cách và khả năng lái xe của tài xế để từ đó duy trì an toàn giao thông công cộng. Ðối với tài xế, point là hình phạt không ai muốn lãnh, và nếu chẳng may không tránh được, thì đều tìm hết cách để giảm thiểu tác hại hoặc mong cho chúng mau biến đi. Cách tính điểm Mỗi tiểu bang có một bảng điểm riêng, tức là mỗi tiểu bang có cách trừ điểm khác nhau, có nơi trừ nhiều có nơi trừ ít, nhưng chắc chắn tiểu bang nào cũng có một bộ luật gọi là VC, tức Vehicle Code (luật giao thông) qui định hình phạt cho các vi phạm giao thông cùng với cách tính điểm, mà giới tài xế có thể dễ dàng tìm xem trên mạng Internet. Trong khi tiểu bang California phạt từ 1 đến 2 điểm là tối đa, tiểu bang Arizona có thể trừ đến 8 điểm cho một vi phạm nào đó. Sau đây là một vài thí dụ: -Lái xe quá tốc độ qui định: Ở California, tài xế vi phạm bị phạt 1 điểm, nhưng ở Arizona, bạn có thể bị phạt tới 3 điểm. Nhân tiện, xin nhắc bạn một điều bất ngờ: Khi nghĩ đến hình phạt vì tốc độ, ai cũng nghĩ rằng đó là Overspeed (lái xe quá nhanh), ít người biết rằng lái xe quá chậm cũng có thể bị phạt, cụ thể là 1 điểm trên đường phố California. Như thế nào là quá chậm? Trước tiên, tốc độ đó phải nằm dưới mức qui định và phải gây ra ngăn trở trầm trọng cho các xe đi sau. Sau nữa, điều đó còn tùy vào sự phán đoán của viên cảnh sát có mặt tại hiện trường. -Vượt đèn đỏ, vượt Stop Sign, không tôn trọng bảng hiệu nhường đường: Bị phạt 1 điểm ở California, nhưng sẽ bị phạt tới 4 điểm ở Arizona nếu sự vi phạm đó đưa đến một tai nạn có thương tích. -Rời hiện trường tai nạn mà không để lại đầy đủ chi tiết cá nhân (Hit and Run): Tài xế California bị trừ 2 điểm, nhưng tài xế Arizona sẽ bị trừ tới 6 điểm. -Say rượu lái xe (DUI): Tài xế California bị trừ 2 điểm, trong khi ở Arizona, bạn sẽ bị trừ tới 8 điểm. Trên đây chỉ là một vài thí dụ trong cả ngàn trường hợp bị coi là vi phạm trong bộ luật giao thông của mỗi tiểu bang. Tác hại của điểm trừ Ngoài việc người vi phạm phải đóng tiền phạt tức thì, hoặc phải ra tòa để nghe luận tội, các điểm trừ này còn để lại hậu quả lâu dài trên lý lịch lái xe (driving record). Tích lũy tới một mức nào đó, các điểm trừ này mang đến cho người tài xế vi phạm thêm những hình phạt khác, chẳng hạn như tăng tiền mua bảo hiểm, và nặng nhất là bị treo bằng lái xe. Dĩ nhiên, mỗi tiểu bang có một kiểu “hành tội” khác nhau. Chẳng hạn, ở California, người vi phạm sẽ bị treo bằng lái nếu có số điểm tích lũy như sau: -4 điểm trong thời gian 12 tháng. -6 điểm trong thời gian 24 tháng. -8 điểm trong thời gian 36 tháng. Nhưng ở Arizona, hệ thống theo dõi vi phạm dường như không được khách quan bằng, và hình phạt thì có vẻ nghiêm khắc hơn so với California. Bạn có thể bị treo bằng lái ngay sau một vụ vi phạm, chẳng hạn: -Có lỗi trong một vụ tai nạn đưa đến thương tích trầm trọng hoặc tử vong cho người khác. -Sử dụng bằng lái xe một cách bất hợp pháp. -Lái xe trong lúc say rượu say thuốc. Hoặc ngay cả những vi phạm nhỏ hơn, như: -Không đóng tiền phạt sau khi bị ticket, cho dù chỉ là những vi phạm nhỏ như chạy quá tốc độ. -Lái xe gây nguy hiểm trên đường phố (reckless driving): Phạm vi của chữ “reckless” rất mơ hồ, phần lớn tùy thuộc vào sự quan sát và giải thích của nhân viên công lực có mặt tại hiện trường mà thôi. Nó có thể bao gồm việc lái nhanh gây nguy hiểm cho các xe chung quanh dù chưa vượt quá tốc độ qui định (khó hiểu!), lái xe sau khi uống rượu dù chưa quá nồng độ vi phạm, chở theo quá nhiều người, không chịu nhường đường cho xe ưu tiên. Thực là những từ ngữ mơ hồ nhưng lại “có thể” làm cho người vi phạm chịu mức hình phạt tối đa là bị treo bằng lái. Và chữ “có thể” cũng lại là một từ ngữ không chắc chắn, bởi vì nó tùy thuộc vào việc tranh biện trước tòa, vào việc nộp tiền phạt, hoặc việc có hoặc không đủ tiêu chuẩn học lớp xóa ticket. Bài viết này không nhắm phân tích sự đúng đắn hoặc bất cập của luật pháp, nhưng chỉ có ý đưa ra một vài thí dụ cụ thể về những tác hại mà điểm trừ trên bằng lái có thể đưa lại cho người vi phạm thôi. Ảnh hưởng tới việc mua bảo hiểm Bên cạnh đó, point còn gây trở ngại cho chúng ta mỗi khi mua bảo hiểm. Do điểm trừ được ghi vào hồ sơ giữ tại DMV và được coi là public record (hồ sơ công cộng), các hãng bảo hiểm có thể kiểm tra một cách dễ dàng trước khi quyết định giá bảo hiểm cho mỗi người chúng ta. Dĩ nhiên, những hồ sơ còn “clean”, chứng tỏ tài xế chưa từng một lần vi phạm sẽ được hưởng giá bảo hiểm hạ; và những hồ sơ đã từng bị hoen ố vì point, vì đụng xe có lỗi sẽ phải trả giá cao hơn. Nói tóm lại, vi phạm giao thông để rốt cuộc bị Point trong lý lịch là một điều mà chúng ta không ai muốn, hoặc nếu có lỡ bị thì cũng mong được đi học lớp xóa ticket, và nếu buộc phải chịu points, thì đành vái trời cho ngày tháng qua mau để những tì vết đó sớm biến mất khỏi lý lịch của mình. Thời gian hiệu lực của điểm Một cách để xóa điểm là đi học lớp xóa ticket, tức là học lại luật giao thông. Nhưng không phải ai cũng đủ điều kiện để tham gia những lớp học như vậy. Chẳng hạn, tại California, điều kiện đó là bạn chỉ được đi học một lần trong thời khoảng 18 tháng. Có nghĩa là, nếu bạn đã vi phạm một lần và đã được học lớp xóa ticket mà chưa tới 18 tháng sau lại vi phạm tiếp, thì đành chịu lãnh point chứ không có lớp học nào gỡ tội cho bạn được. Tuy nhiên, điểm không phải là những tì vết vĩnh viễn, vì sau một thời hạn nào đó, chúng sẽ biến mất khỏi lý lịch của bạn. Luật pháp California qui định thời hạn của điểm như sau: -Những vi phạm bị trừ 1 điểm: 3 năm. -Những vụ đụng xe, dù có lỗi hay không: 3 năm. -Bị ticket, không đóng phạt mà cũng không chịu ra tòa: 5 năm. -Những vi phạm nặng bị trừ 2 điểm, như say rượu lái xe, đụng xe bỏ chạy, không ra tòa sau khi bị ticket say rượu lái xe: 10 năm. Làm sao biết bị trừ điểm Chúng ta sẽ được cơ quan lộ vận, tức DMV, thông báo mỗi lần bị trừ điểm, và trong các trường hợp đặc biệt sau đây: -Khi đã tích lũy được 1 nửa của tổng số Point trước khi bị treo bằng lái. -Khi chỉ còn 1 Point nữa là sẽ bị treo bằng lái, nạn nhân được thông báo bằng một văn thư mang tên Notice of Intent to Suspend, để cảnh giác đương sự “hãy cẩn thận, vi phạm một bước nữa là bị treo bằng lái đó!” -Khi lên tới số Points bị treo bằng, nạn nhân sẽ nhận được thư Order of Probation/Suspension (Lệnh treo bằng). Nhận được thư đó, người vi phạm không thể làm gì khác hơn là đừng lái xe suốt thời hạn ghi trong thư. Nếu không chấp hành mà bị bắt trong lúc lái xe không có bằng lái hợp lệ, người vi phạm sẽ bị phạt thêm do vi phạm chồng chất. Có thể tránh bị trừ điểm không? Ðó là câu hỏi mà tất cả chúng ta đều phải đặt ra. Thường thì câu trả lời dành cho đa số là: Ðược chứ, và rất nên. Bị trừ điểm là một điều không may cho cá nhân, nhưng đó là một điều cần thiết để duy trì an toàn công cộng. Bình thường, chúng ta có thể tránh được Point một cách rất dễ dàng bằng cách tôn trọng luật giao thông. Bị 1 điểm, hoặc thậm chí 2 điểm chưa phải là “tận thế”, chỉ trừ khi người tài xế thật sự không muốn tôn trọng luật pháp. Khi đó, sự thiệt hại và bất tiện cho đương sự chỉ là chuyện nhỏ, vấn đề lớn hơn là y đã trở thành mối nguy hiểm cho tất cả mọi người cùng dùng chung đường xá. Là công dân có trách nhiệm và thượng tôn pháp luật, chúng ta không bao giờ muốn bị gồm thâu vào trong số những người như thế. |