Lạc đà dự trữ nước ở đâu trên cơ thể?
Nhiều người cho rằng bướu trên lưng lạc đàđược dùng để dự trữ nước giúp chúng có thể tồn tại trong môi trường khắc nghiệtnhư sa mạc nhưng thực tế điều này hoàn toàn sai lầm. Lạc đà là một trong những loài động vật đặctrưng và thường được nhắc đến nhiều nhất khi nói về những sa mạc khô cằn trênTrái Đất. Chúng có khả năng thích nghi với điều kiện thời tiết vô cùng khắcnghiệt nơi đây, đặc biệt có thể sống hàng tuần liền mà không cần nước. Dođó từ thời xa xưa, loài động vật này đã được các đoàn thương buôn trên “Conđường tơ lụa” sử dụng nhiều nhất trong các chuyến hành trình mà không dùng đếnlừa hoặc ngựa. Lạc đà không chảy mồ hôi và cũng mất rất ítnước trong quá trình bài tiết. Ngay cả chất lỏng ở mũi cũng được giữ lại thôngqua một khe xuống miệng. Lạc đà có thể đi trong một thời gian dài trên sa mạc,khi đó trọng lượng của nó sẽ giảm đi khoảng 40%. Nhưng chủ yếu nó sống đượctrên sa mạc lâu là nhờ cái bướu. Theo các nhà khoa học, các bướu này không chứanước như đa số người tin tưởng mà là các nguồn dự trữ mỡ (khoảng 80% khối lượngbướu là mỡ), đây là nơi dự trữ năng lượng của lạc đà cho phép chúng sống đượcnhiều ngày mà không có thức ăn và nước uống. Mỡ lạc đà sử dụng khi khan hiếmlương thực, lúc này bướu lúc đó sẽ co lại và mềm đi nhưng sẽ lại nhanhchóng được bơm đầy khi con vật tìm thấy thức ăn. Ngoài ra, chiếc bướu của lạc đà còn giúp chúngđiều hòa thân nhiệt, khả năng vốn rất cần thiết trong điều kiện sa mạc vì chênhlệch nhiệt độ giữa ngày và đêm trên sa mạc là rất cao. Cụ thể, các mô mỡ sẽgiúp hấp thụ lượng nhiệt từ các cơ quan khác làm giảm nhiệt độ của toàn cơ thểtrong cái nóng như thiêu đốt vào ban ngày. Ngược lại, khi đêm xuống, cũng làlúc nhiệt độ môi trường giảm sâu, nhiệt lượng tích tụ trên cơ quan này sẽ giúp sưởiấm cơ thể lạc đà. Vậy nước được dự trữ trong bộ phận nào của lạc đà? Câu trả lời chính là máu. Theo nghiên cứucủa các nhà khoa học, một con lạc đà có thể sống đến 7 ngày mà không cần nước. Sở dĩ chúng có được khả năng này là nhờvào cấu trúc tế bào máu đặc biệt. Thay vì hồng cầu có hình dĩa hay hìnhcầu như thông thường, tế bào máu của lạc đà lại có hình oval (trái xoan), hìnhdáng này làm tăng sự co dãn của tế bào máu giúp nước dễ dàng trôi qua thànhmạch và vì thế chúng có thể hấp thu rất nhiều nước mà không bị đứt vỡ. Khi nhiệt độ tăng từ 34 – 42 độ C, những huyếtcầu hình oval tăng sức trương, thể tích có thể tăng gấp đôi hay thậm chí gấp 3khi lạc đà uống 100 lít nước trong vài phút (nếu một người uống lượngnước gần bằng 10% trọng lượng cơ thể sẽ chết ngay vì vỡ hồng cầu). Cũng chínhnhờ đó mà khi có nước, lạc đà có thể uống liền một hơi 57 lít nước để bù lạiphần chất lỏng bị mất. Khi tìm được nước, lạc đà có thể uống một hơi57 lít nước. Khi di chuyển, lạc đà thường cúi đầu xuống, vìvậy chúng có thể đánh hơi để biết chỗ nào có nước dù chỗ đó cách xa hàng chụckm, sâu dưới chân đến 7 m. Lạc đà cũng có 2 bộ phận khác trên cơthể giúp nó tiết kiệm tối đa lượng nước thoát ra ngoài chính là thận vàruột. Nhờ có 2 bộ phận hoạt động rất hiệu quả này mà nước tiểu của lạc đà đặcquánh như xi-rô, còn phân của chúng thì khô đến nỗi có thể dùng để đốt ngay được. |