Mưa và Hoa

Vũ Hoàng Thư



ban đầu lại với ban sơ
về chung thoắt vỡ nỗi ngờ ngợ riêng

Lời nào kéo đổ một không gian xưa. Hình tượng chao trong góc cạnh Picasso bay lồng bờm ngựa thả thành chiếc áo dài phất phới. Con mắt lập thể nhòa mờ nhường cho tia nhìn hạt dẻ. Nâu phớt hồ thu. Không chỉ là hồ mà còn mây vương. Những đám mây vô trú xứ. Tinh cầu lặng đứng soi bóng mây len về cuối khóe mi. Ánh mắt không tuổi dâng hồn ta cao vút thiên thanh. Giống như mơ, người trong tranh bước xuống, liêu trai quảy gót xa dần. Những gam màu lắng xuống, vàng rớt của thu, xanh lạnh và thinh lắng của đông đọng lại. Âm thanh còn gì ngoài những tiếng rơi vỡ bờ của biển vọng. Tiếng sóng xa, khơi dậy những luống cát đã lỉm chìm trong quá khứ. Trong ngắt một màu nắng hanh bay vàng lọn tóc. Có nắng làm ngày dậy giữa lòng cây cỏ và vũ trụ. Nắng phả một màu tằm lên áo lụa vừa đủ bức cho giọt mồ hôi lăn loang yếm thắm. Và ngực ôi phập phồng giữa trưa nhiệm mầu sững đứng...
Ngụm café nhỏ đắng còn hương nơi đầu lưỡi trong một ngày lười. Ngày tháng chạp mưa lê hơn tuần lễ. Dai dẳng, cơn dầm cuối năm tiếp tục gõ vào mái những âm đều đặn. Tiếng hát quyện vang trong mưa, buồn vỡ như bong bóng xà phòng lớn dần màu cầu vồng một ngày mới lớn. Bảy sắc quợn óng vàng cam, ngả sang xanh tím vô định vởn vơ bay. Phút chốc bong bóng tan, không khí hoàn không khí. Hư không về với thinh không. Về với, về lại, hay chưa một mảy may đi ? Bong bóng vỡ bay ngược lại tám thế kỷ trước, đáp xuống thùng nước của Ni sư Vô Nhai Như Đại (Mugai Nyodai), thuộc tông Lâm Tế Nhật. Chuyện kể một đêm trăng nọ, Ni gánh nước bằng đôi thùng gỗ niền tre. Trăng soi nghiêng mặt nước, tròng trành như công án trĩu nặng lòng Ni. Ngẫu nhiên hay cơ duyên đến, đó là niềm bí nhiệm của đêm trăng, niền tre cũ chợt đứt rời, đáy thùng rơi xuống. Nước trôi, trăng mất. Bỗng ngộ ra, Ni làm mấy câu thơ,
𝘛𝘢 đã 𝘵ì𝘮 𝘮ọ𝘪 𝘤á𝘤𝘩 để 𝘨𝘪ữ 𝘭ạ𝘪 𝘤𝘩𝘪ế𝘤 𝘵𝘩ù𝘯𝘨 𝘤ũ,
𝘝ì 𝘯𝘩ữ𝘯𝘨 𝘴ợ𝘪 𝘯𝘢𝘯 𝘵𝘳𝘦 đã 𝘺ế𝘶 ớ𝘵 𝘷à 𝘴ắ𝘱 đứ𝘵,
𝘊𝘩𝘰 đế𝘯 𝘤𝘶ố𝘪 𝘤ù𝘯𝘨 𝘳ồ𝘪 đá𝘺 𝘵𝘩ù𝘯𝘨 𝘤ũ𝘯𝘨 𝘳ơ𝘪 𝘮ấ𝘵.
𝘒𝘩ô𝘯𝘨 𝘤ò𝘯 𝘯ướ𝘤 𝘵𝘳𝘰𝘯𝘨 𝘵𝘩ù𝘯𝘨!
𝘒𝘩ô𝘯𝘨 𝘤ò𝘯 𝘵𝘳ă𝘯𝘨 𝘵𝘳𝘰𝘯𝘨 𝘯ướ𝘤!

Thì ra trăng bị giam hãm trong cõi lòng chật hẹp tự bấy lâu. Tâm ấy, cảnh kia nương nhờ nhau mà có. Giây phút ấy có lẽ Ni sư là người giàu có nhất trần gian ! Trăng tù ngục của Ni từ chiếc thùng cũ nay được giải thoát thành trăng bao la tắm đẫm trần gian. Mọi ràng buộc rã đứt theo chiếc niền tre rữa mục. Hãy đập vỡ những chiếc thùng sóng sánh nhốt trăng đáy nước cho trăng trở về thuở ban đầu, cho trăng là trăng uyên nguyên.
Cứ thế chiều vọng bằng tiếng chuông trầm, om om trong tiếng nước một khúc xưa. 𝘛𝘪ế𝘯𝘨 𝘢𝘪 𝘩á𝘵 𝘤𝘩𝘪ề𝘶 𝘯𝘢𝘺 𝘷𝘢𝘯𝘨 𝘭ừ𝘯𝘨 𝘵𝘳ê𝘯 𝘴ó𝘯𝘨… Nghe chăng thiên thai, một cõi mơ hồ không có trên mặt đất. Cũng vì người mơ thiên đường và sợ địa ngục, nên người chọn chốn trần gian ở giữa, nơi đó khoảnh hạnh phước ngồi gọn lỏn đề huề với khổ đau. Cõi ở giữa lưng chừng có đủ quỷ sứ nằm ngơi nơi ý và thiên thần ngự ở con tim. Thiên đàng vòi vọi cõi trên, địa ngục sâu chìm chốn dưới, không đâu bằng được cõi người. Lưu Nguyễn bỏ mặc thần tiên trở về trần vì luyến lưu một tiếng hát ? Hay tiếng lá rơi ? Của thu ?
Và khúc hát hôm nào em cất tiếng
Vẫn thường hằng cùng ta vọng triền miên
𝘌𝘵 𝘭𝘢 𝘤𝘩𝘢𝘯𝘴𝘰𝘯 𝘲𝘶𝘦 𝘵𝘶 𝘤𝘩𝘢𝘯𝘵𝘢𝘪𝘴
𝘛𝘰𝘶𝘫𝘰𝘶𝘳𝘴, 𝘵𝘰𝘶𝘫𝘰𝘶𝘳𝘴 𝘫𝘦 𝘭'𝘦𝘯𝘵𝘦𝘯𝘥𝘳𝘢𝘪!
(Les feuilles mortes - J. Prévert)

Ông Prévert bên trời Tây nhớ hoài một tiếng hát, nhạc sĩ Hoàng Giác mình mới thoáng thấy người hái hoa, liền đã “𝘛ô𝘪 𝘯𝘩ắ𝘯 𝘤ô 𝘦𝘮 đô𝘪 𝘭ờ𝘪…” Lời gì ? Lời thân thiết từ khi bắt gặp cô cô nơi cổ mộ ? Lời ngẫu nhỉ cho lần gặp gỡ ngắn ngủi ? Nhưng chẳng ngẫu nhỉ mà Hoàng Giác đâm yêu Hoa. Hoa ở đây phải viết hoa vì Hoa là Người. Gặp người rồi về đâm nhớ như Tú Uyên của Bích Câu Kỳ Ngộ, "𝘕ỗ𝘪 𝘯à𝘯𝘨 𝘤𝘢𝘯𝘩 𝘤á𝘯𝘩 𝘯à𝘰 𝘲𝘶ê𝘯 / 𝘝ẫ𝘯 𝘤ò𝘯 𝘲𝘶𝘢𝘯𝘩 𝘲𝘶ẩ𝘯 𝘯𝘨ườ𝘪 𝘵𝘪ê𝘯 𝘬𝘩é𝘰 𝘭à?"
Giai thoại kể rằng, nhớ như thế, Hoàng Giác viết bài nhạc Mơ Hoa. Trong hoa ẩn tàng chất nắng. Nắng nuôi lá, bảo hòa diệp lục tố cho hoa bung cánh rộ với thế gian. Người con gái cũng như thế, 𝘯𝘨ạ𝘰 𝘷ớ𝘪 𝘯𝘩â𝘯 𝘨𝘪𝘢𝘯 𝘮ộ𝘵 𝘯ụ 𝘤ườ𝘪 [3]. Ngạo đồng âm với dạo, là đánh vòng quẩn quanh với đời, hay ngạo là chế diễu, là cười vào mũi ? Nghĩa thế nào thì các đấng mày râu vẫn cứ khốn đốn một đời.
Một đêm xuân mộng mị, Bạch Cư Dị xuất thần thảo bút bài "Hoa Phi Hoa". Thi sĩ chạm trán giây phút thiên thu của mong manh, không là nọ, chẳng phải kia. Cái gì mông lung, cái gì ta không thể nắm bắt.
𝘏𝘰𝘢 𝘱𝘩𝘪 𝘩𝘰𝘢,
𝘝ụ 𝘱𝘩𝘪 𝘷ụ.
𝘋ạ 𝘣á𝘯 𝘭𝘢𝘪,
𝘛𝘩𝘪ê𝘯 𝘮𝘪𝘯𝘩 𝘬𝘩ứ.
𝘓𝘢𝘪 𝘯𝘩ư 𝘹𝘶â𝘯 𝘮ộ𝘯𝘨 𝘬ỷ đ𝘢 𝘵𝘩ờ𝘪,
𝘒𝘩ứ 𝘵ự 𝘵𝘳𝘪ê𝘶 𝘷â𝘯 𝘷ô 𝘮ị𝘤𝘩 𝘹ứ!
(Hoa phi hoa – Bạch Cư Dị)

Không phải hoa
Chẳng là sương
Giữa đêm đến
Sáng ngày đi
Đến như xuân mộng vờn qua chốc,
Đi tựa mây mai không dạng tăm !

Trông hoa nhớ người, ta trở về với bước chân đôi trên mặt đất. Người không đến, chỉ có cơn mưa tháng chạp và những nụ hoa ngại ngùng mở trong gió. Hay giữa đêm xuân, ý thôi trông chờ, những bước chân tịch mịch mở lòng hoa,
chân về trong ý niệm ngưng
giữa đêm hoa nở nụ bừng bừng khai


Vũ Hoàng Thư
𝘊𝘶ố𝘪 𝘯ă𝘮 𝘊𝘢𝘯𝘩 𝘋ầ𝘯, 2010