TIN VẮN

Ngày 20 – 5 – 2025

* Dùng chung phòng giam bẩn thỉu với hàng chục người khác, liên tục bị thiếu ngủ, các phòng giam sáng đèn 24 giờ mỗi ngày; vệ sinh kém và lao động cưỡng bức.
Đó chỉ là một số trong những gì tù nhân trong các nhà tù Trung Quốc phải chịu đựng, theo lời kể của công dân Úc Matthew Radalj, người đã trải qua 5 năm tại nhà tù Số 2 Bắc Kinh – một cơ sở giam giữ dành cho tù nhân quốc tế.
Radalj, hiện đang sống bên ngoài Trung Quốc, đã quyết định công khai trải nghiệm của mình và mô tả việc bản thân phải chịu đựng cũng như chứng kiến những hình phạt thể xác nghiêm trọng, lao động cưỡng bức, bỏ đói và tra tấn tinh thần.
BBC đã xác minh được lời khai của Radalj thông qua một số cựu tù nhân từng bị giam giữ cùng thời điểm với ông.

* Lớn lên ở thủ đô Kathmandu của Nepal, tôi luôn thân thuộc với khung cảnh của dãy Himalaya. Kể từ khi rời nơi này, tôi luôn nhớ về khung cảnh rộng khắp của những đỉnh núi cao nhất thế giới.
Mỗi lần trở lại Kathmandu, tôi lại mong thoáng chút thấy được dãy núi hùng vĩ ấy. Nhưng dạo gần đây, điều đó gần như bất khả thi.
“Thủ phạm” chính là tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng, khiến một lớp sương mù lơ lửng trên bầu trời của khu vực này.
Hiện tượng ấy đang diễn ra ngay cả trong những tháng mùa xuân và mùa thu – giai đoạn từng là thời điểm trời quang đãng trong năm.

* Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết Nga và Ukraine sẽ “ngay lập tức” bắt đầu đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn và chấm dứt chiến tranh, sau cuộc điện đàm kéo dài hai tiếng với người đồng cấp Nga Vladimir Putin.
Ông Trump, người mô tả cuộc trò chuyện là “rất tốt”, cũng nói rằng các điều kiện để đạt được hòa bình sẽ cần được đàm phán giữa hai bên.
Tuy nhiên, bất chấp giọng điệu lạc quan từ ông Trump — người cũng đã nói chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky — thì chưa có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy một lệnh ngừng bắn hay thỏa thuận hòa bình sẽ sớm được thực hiện.
Ông Putin nói rằng ông sẵn sàng hợp tác với Ukraine về một “bản ghi nhớ liên quan đến một thỏa thuận hòa bình tiềm năng trong tương lai”, trong khi ông Zelensky gọi đây là “thời khắc mang tính quyết định”, và kêu gọi Hoa Kỳ không rút lui khỏi tiến trình đàm phán.

* Trong vai trò một quốc gia quân chủ lập hiến, Canada chưa bao giờ đặt nghi vấn công khai về vị thế biểu trưng của vương quyền.
Nhưng chỉ chưa đầy hai tuần sau, ngày 14/5, Carney bất ngờ chỉ trích sự im lặng của Hoàng gia Anh trước những tuyên bố của ông Trump, người từng bóng gió rằng Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ.
Điều này đặt ra một nghịch lý: tại sao lại mời Vua Charles III tới Ottawa nếu đồng thời xem Hoàng gia là một phần của vấn đề?
Một số nhà quan sát cho rằng đây là phản ứng bộc phát của Carney trước việc Vua Charles đồng ý tiếp đón ông Trump trong chuyến công du cấp quốc gia thứ hai tới Anh.
Với nhiều người dân Canada, việc chính phủ Anh trải thảm đỏ lần hai cho Trump — người từng công khai đe dọa chủ quyền Canada — không chỉ là sự “phản bội” tinh thần khối Thịnh vượng chung, mà còn là một sự xúc phạm.
Tuy vậy, đòi hỏi Vua Charles can thiệp vào quyết định của chính phủ Anh lại là một hiểu lầm căn bản về nguyên tắc quân chủ lập hiến: nhà vua trị vì nhưng không cai trị.
Ở đây, Carney có thể đã nhầm lẫn vai trò biểu tượng với vai trò hành động.
Trong một thời đại nơi uy quyền vương triều chỉ còn là hình thức, việc kỳ vọng Hoàng gia sẽ “lên tiếng” trước Trump có lẽ là một ảo tưởng hơn là một chiến lược thực tiễn.

* Các nước EU đã bật đèn xanh cho việc dỡ toàn bộ lệnh trừng phạt kinh tế với Syria, giúp nước này khôi phục sau chiến tranh.
Các nhà ngoại giao hôm nay cho biết đại diện từ 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã đạt thỏa thuận sơ bộ về việc dỡ lệnh trừng phạt với Syria. Quyết định dự kiến được công bố tại cuộc họp của các Ngoại trưởng EU tại Brussels, Bỉ trong ngày 20/5.
“Về Syria, tôi hy vọng chúng tôi sẽ nhất trí dỡ bỏ lệnh trừng phạt kinh tế trong hôm nay”, Đại diện Cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại của EU Kaja Kallas nói trên đường đến cuộc họp.
EU đã áp loạt lệnh trừng phạt nhắm vào các cá nhân, lĩnh vực kinh tế ở Syria dưới thời chính quyền tổng thống Bashar al-Assad, trong đó có lệnh cấm xuất khẩu dầu, hạn chế tiếp cận các kênh tài chính toàn cầu.

* Ông Biden và các bác sĩ riêng có thể đã không tầm soát ung thư tuyến tiền liệt thường niên, dẫn đến không phát hiện sớm trước khi nó di căn.
Văn phòng cựu tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 18/5 cho biết ông được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tiền liệt và đã di căn đến xương. Các bác sĩ phát hiện khối u khi khám bệnh cho ông Biden, 82 tuổi, tuần trước đó, do cựu tổng thống gặp các triệu chứng tiết niệu ngày càng tăng.
Căn bệnh ung thư của ông Biden có điểm số Gleason 9. Hệ thống điểm Gleason là thang xếp loại mức độ bệnh ung thư tuyến tiền liệt, được tính bằng tổng điểm của hai mẫu tế bào chiếm ưu thế nhất trong khối u, mỗi mẫu được chấm điểm từ 1 đến 5.
Điểm Gleason ở mức 9 đồng nghĩa đây là một trong những dạng ung thư tuyến tiền liệt ác tính nhất. Hiệp hội Ung thư Mỹ cho biết ung thư tuyến tiền liệt là dạng ung thư phổ biến nhất ở nam giới, cứ 8 nam giới ở Mỹ thì có một người được chẩn đoán mắc bệnh này.

12 – 5 – 2025

* BBC đã tiếp cận được bản tuyên bố chung được Mỹ và Trung Quốc công bố sau cuộc họp thương mại giữa hai bên tại thành phố Geneva, Thụy Sĩ. Thời gian tạm ngừng thuế quan 90 ngày sẽ có hiệu lực từ Thứ Tư 14/5, trong đó Mỹ giảm thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc xuống 30%, từ mức 145%.
Trung Quốc sẽ giảm thuế đối với hàng hóa Mỹ xuống 10%, từ mức 125%.
Cả hai nước sẽ thiết lập “một cơ chế để tiếp tục các cuộc thảo luận về quan hệ kinh tế và thương mại”, do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong dẫn đầu.
Tuyên bố cho biết thêm các cuộc đàm phán trong tương lai có thể được tổ chức tại Trung Quốc hoặc Hoa Kỳ.
Hai bên thừa nhận “tầm quan trọng của mối quan hệ kinh tế và thương mại song phương đối với cả hai nước và nền kinh tế toàn cầu”.
Tuyên bố nói rằng cả Mỹ và Trung Quốc đều tin rằng “các cuộc thảo luận tiếp tục có tiềm năng giải quyết những lo ngại của mỗi bên trong mối quan hệ kinh tế và thương mại của họ”.

* Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố ông sẵn sàng gặp mặt trực tiếp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Istanbul vào thứ Năm ngày 15/5 để đàm phán về chấm dứt chiến tranh.
Bài đăng của ông trên mạng xã hội X xuất hiện ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu Ukraine đồng ý lời đề nghị của Tổng thống Nga Putin về đàm phán trực tiếp giữa hai nước tại Thổ Nhĩ Kỳ.
“Việc kéo dài các vụ giết chóc là vô nghĩa. Và tôi sẽ đợi Putin ở Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Năm. Trực tiếp,” ông Zelensky viết.
Trước đó, ông từng nói Ukraine sẵn sàng đàm phán với Nga nhưng chỉ sau khi lệnh ngừng bắn được thiết lập.

* Điều Charlie Hopkins nhớ nhất khi nghĩ tới ba năm sống trong một trong những nhà tù nổi tiếng nhất nước Mỹ là sự “tĩnh lặng chết chóc”.
Năm 1955, sau khi gây rối ở các trại giam khác, ông Hopkins bị đưa tới Alcatraz – nhà tù nổi tiếng nằm trên một hòn đảo biệt lập ngoài khơi thành phố San Francisco, bang California – để tiếp tục chấp hành bản án 17 năm vì tội bắt cóc và cướp của.
Mỗi đêm nằm ngủ trong xà lim trên hòn đảo hẻo lánh, âm thanh duy nhất ông nghe được là tiếng còi tàu vọng lại từ xa.
“Âm thanh ấy thật cô đơn,” ông Hopkins nói. “Nó làm tôi nhớ đến bài hát ‘I’m So Lonesome I Could Cry’ (Tôi cô đơn tới mức phát khóc) của Hank Williams.
Hiện đã 93 tuổi và đang sống ở thành phố Florida, ông Hopkins nói rằng Cơ quan Lưu trữ Quốc gia tại San Francisco đã nói với ông rằng ông có thể là cựu tù nhân Alcatraz cuối cùng còn sống.

* Pakistan đã chính thức tấn công trả đũa Ấn Độ. Trước đó, nước này tuyên bố đã bắn hạ 25 thiết bị bay không người lái (drone) của Ấn Độ trên khắp các thành phố của mình, sau các cuộc không kích của Ấn Độ vào Pakistan và khu vực Kashmir do Pakistan quản lý hôm 7/5.
“Đây lại là một hành động gây hấn quân sự trắng trợn khác của Ấn Độ,” Ahmed Sharif Chaudhry, người phát ngôn quân đội Pakistan, nói.
Ấn Độ cũng tuyên bố đã vô hiệu hóa “các drone và tên lửa” do Pakistan triển khai.

* Tổng thống Trump chọn ba nước vùng Vịnh làm điểm công du đầu tiên, khi khu vực ngày càng quan trọng trong địa chính trị và kinh tế toàn cầu.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay bắt đầu chuyến công du nước ngoài đầu tiên từ khi nhậm chức nhiệm kỳ hai. Ông Trump dự kiến đến thủ đô Riyadh, Arab Saudi ngày 13/5, dự hội nghị thượng đỉnh Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh tại thành phố vào ngày 14/5 trước khi đến Qatar trong cùng ngày. Ông tiếp đó đến Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và kết thúc hành trình ngày 15/5.
Theo giới quan sát, việc chọn các quốc gia vùng Vịnh giàu dầu mỏ làm điểm đến đầu tiên cho thấy khu vực này ngày càng có vai trò quan trọng trong chiến lược đối ngoại của Mỹ. Trung Đông còn là nơi có mối quan hệ làm ăn với gia đình Tổng thống.

* Cựu tổng thống Philippines Duterte thắng áp đảo cuộc tranh cử thị trưởng Davao, dù đang bị giam trong nhà tù của Tòa Hình sự Quốc tế.
Ủy ban Bầu cử địa phương Philippines ngày 12/5 công bố kết quả kiểm hơn 60% phiếu bầu thị trưởng thành phố Davao, cho thấy cựu tổng thống Rodrigo Duterte đạt 405.000 phiếu, trong khi đối thủ theo sát ông nhất chỉ nhận được 49.000 phiếu.
Điều này cho thấy ông Duterte đã thắng áp đảo trong cuộc đua giành chức thị trưởng Davao, dù ông đang bị giam ở nhà tù Scheveningen của Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) tại The Hague, Hà Lan.
Không rõ sau khi kết quả kiểm phiếu cuối cùng được công bố, ông Duterte có quản lý Davao, thành phố gần 1,8 triệu dân, từ trong nhà tù hay không.

* Khi các tiêm kích Ấn Độ vừa cất cánh để thực hiện chiến dịch Sindoor, không quân Pakistan tuyên bố họ đã phát hiện và lập tức triển khai lực lượng ứng phó.
Trận không chiến dữ dội nhất từ sau Thế chiến II diễn ra rạng sáng 7/5, trên vùng trời kéo dài gần 750 km từ vùng cao nguyên Kashmir ở phía bắc xuống sa mạc Thar ở phía nam, theo sơ đồ tác chiến được không quân Pakistan công bố.
Trận không chiến nổ ra khi Ấn Độ phát động chiến dịch Sindoor, nhắm vào 9 mục tiêu mà nước này gọi là “hạ tầng khủng bố” trên lãnh thổ Pakistan và khu vực do Islamabad kiểm soát tại vùng tranh chấp Kashmir.
Theo New Delhi, đây là động thái đáp trả vụ xả súng khiến 26 người thiệt mạng gần thị trấn Pahalgam hôm 22/4. Ấn Độ trước đó cáo buộc Pakistan hậu thuẫn nhóm vũ trang gây ra vụ tấn công, nhưng Islamabad bác bỏ.

* Tổng thống Trump tuyên bố sẽ giảm 59% giá thuốc để “giảm lạm phát”, sau khi công bố chính sách mới về dược phẩm trong nước.
“Giá thuốc sẽ giảm 59%. Giá xăng, năng lượng, nhu yếu phẩm và tất cả chi phí khác cũng đều giảm. Không còn lạm phát!”, Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social ngày 12/5.
Thông báo được đưa ra sau khi ông chủ Nhà Trắng cho biết ông có kế hoạch ký sắc lệnh hành pháp giúp giảm giá thuốc kê toa trong nước “gần như ngay lập tức”, trong khoảng 30-80%. Ông Trump nói thêm sắc lệnh hành pháp này sẽ giúp chính sách mới có hiệu lực từ 9h ngày 12/5

* Hàng nghìn người Đức đã biểu tình trên khắp đất nước để phản đối đảng cực hữu AfD, khi đảng đang kháng nghị quyết định bị xem là “cực đoan”.
Người biểu tình tuần hành tại 60 thành phố trên khắp nước Đức hôm 11/5 theo lời kêu gọi của nhóm “Cùng chống phe cánh hữu”, nhằm phản đối đảng cực hữu Sự lựa chọn Vì nước Đức (AfD), đảng mang quan điểm chủ nghĩa dân tộc, chống nhập cư, bài Hồi giáo, hoài nghi về Liên minh châu Âu.
Cảnh sát cho biết tại Berlin, khoảng 4.000 người đã tụ tập trước Cổng Brandenburg, một địa điểm nổi tiếng. Trong khi đó, những người tổ chức biểu tình khẳng định con số là 7.500. “Cùng nhau chống chủ nghĩa phát xít”, người biểu tình hô.
Tại Munich, khoảng 2.500 người tham gia biểu tình trên đường phố.

Ngày 5 – 5 – 2025

* 2024 là năm đẫm máu nhất đối với quân đội Nga kể từ khi cuộc chiến toàn diện ở Ukraine bắt đầu: ít nhất 45.287 người đã thiệt mạng.
Con số này cao hơn gần ba lần so với năm đầu tiên của cuộc xâm lược và vượt xa đáng kể so với tổn thất của năm 2023, thời điểm diễn ra trận chiến dài và đẫm máu nhất tại Bakhmut.
Vào đầu cuộc chiến, số binh lính tử trận tăng theo từng đợt trong các trận chiến giành các địa điểm quan trọng, nhưng năm 2024 chứng kiến số người thiệt mạng tăng theo từng tháng khi chiến tuyến từ từ tiến về phía trước, cho phép chúng tôi xác định rằng Nga đã mất ít nhất 27 mạng người cho mỗi kilomet lãnh thổ Ukraine mà họ chiếm được.
BBC News Tiếng Nga, hợp tác với hãng truyền thông độc lập Mediazona và một nhóm tình nguyện viên, đã xử lý dữ liệu nguồn mở từ các nghĩa trang, đài tưởng niệm quân sự và cáo phó ở Nga.

* Vào ngày cuối cùng trong cuộc đua thủ tướng căng thẳng của đất nước rộng lớn và thưa dân Canada, tôi đã giành thời gian cùng ông Mark Carney.
Đây là cú hích cuối cùng của ông – không chỉ để giành chiến thắng, mà còn để đạt được thế đa số mà ông nói rằng mình cần để đối đầu với tham vọng hỗn loạn về lãnh thổ và thương mại của “người láng giềng phương Nam”.
Đối với người đã quen thuộc với hình ảnh một Carney kỹ trị đầy lý trí, một thống đốc ngân hàng trung ương xử lý khủng hoảng cách đây một thập kỷ, việc ông “biến hình” thành một diễn giả trước công chúng quả là điều đáng chú ý.
Tôi nhớ như in những cuộc phỏng vấn dài đằng đẵng, cố gắng khiến vị thống đốc ấy nói điều gì đó đáng đưa tin, hoặc ít nhất là để “giật tít”.

* Nếu nhắc đến cái tên Donald Trump trong các khu chợ đầu mối và hội chợ thương mại ở Trung Quốc, bạn sẽ nghe thấy tiếng cười khúc khích.
Tổng thống Mỹ và mức thuế 145% của ông không hề gieo rắc nỗi sợ hãi cho nhiều thương nhân Trung Quốc.
Thay vào đó, chúng đã truyền cảm hứng cho một đội quân những người theo chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc trên mạng tạo ra những bức ảnh chế giễu trong một loạt video và thước phim lan truyền chóng mặt – một số trong đó còn có hình ảnh Tổng thống Trump, Phó Tổng thống JD Vance và ông trùm công nghệ Elon Musk do AI tạo ra, đang vất vả làm việc trên dây chuyền lắp ráp giày dép và iPhone.
Trung Quốc không hề tỏ ra như một quốc gia đang đối mặt với nguy cơ suy thoái kinh tế và Chủ tịch Tập Cận Bình đã tuyên bố rõ ràng rằng Bắc Kinh sẽ không lùi bước.

* Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị chỉ trích sau khi đăng hình ảnh, do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra, cảnh mình mặc trang phục Giáo hoàng.
Bức ảnh này được các tài khoản mạng xã hội chính thức của Nhà Trắng chia sẻ lại, trong bối cảnh cộng đồng Công giáo đang để tang Giáo hoàng Francis – người đã qua đời hôm 21/4 – và chuẩn bị chọn vị giáo hoàng kế nhiệm.
Hội nghị Công giáo Bang New York cáo buộc ông Trump chế giễu đức tin tôn giáo. Bài đăng với bức ảnh nói trên xuất hiện chỉ vài ngày sau khi tổng thống Mỹ nói đùa với báo giới rằng: “Tôi muốn làm Giáo hoàng.”Ông Trump không phải là tổng thống đầu tiên bị cáo buộc xúc phạm đức tin Công giáo. Năm ngoái khi còn tại nhiệm, Tổng thống Mỹ Joe Biden từng gây phẫn nộ khi làm dấu thánh giá tại một cuộc mít-tinh ủng hộ quyền tiếp cận phá thai ở thành phố Tampa, Florida.

* Washington và Kyiv đã ký một thoả thuận khoáng sản được trông đợi từ lâu, sau nhiều tháng đàm phán.
Chi tiết của thoả thuận đang dần được hé lộ, và hai bên khẳng định rằng họ đã thống nhất một khoản đầu tư vào thăm dò khoáng sản và cách phân chia doanh thu.
Trong một tuyên bố, Hoa Kỳ cho biết bản thoả thuận này “gửi tín hiệu tới Nga” rằng chính quyền Trump “cam kết với một tiến trình hòa bình đặt trọng tâm vào một Ukraine tự do, chủ quyền, và thịnh vượng”.
Bản thoả thuận được ký sau hai tháng kể từ cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và ông Zelensky tại Nhà Trắng – sự kiện đã biến thành một cuộc đấu khẩu công khai giữa hai nhà lãnh đạo – làm dấy lên lo ngại rằng Mỹ sẽ rút lại các hỗ trợ đối với Ukraine.

* Bộ Giáo dục Mỹ cho biết Harvard không đủ điều kiện nhận thêm tài trợ liên bang mới “nếu không chứng minh được khả năng quản lý có trách nhiệm”.
“Harvard đã biến hệ thống giáo dục đại học của Mỹ thành trò hề”, Bộ trưởng Giáo dục Mỹ Linda McMahon viết trong thư gửi Chủ tịch Harvard Alan Garber ngày 5/5.
Trong thư, bà McMahon cáo buộc Harvard đã “mời những du học sinh có hành vi bạo lực và coi thường Mỹ đến trường, không tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý, đạo đức và ủy thác, trách nhiệm minh bạch và sự nghiêm ngặt về học thuật”. Bộ Giáo dục Mỹ đề nghị Harvard phải giải quyết quan ngại về vấn đề bài Do Thái và các khiếu nại cho rằng trường đã từ bỏ mục tiêu theo đuổi “sự xuất sắc về mặt học thuật”, tuyển dụng ít giảng viên theo quan điểm bảo thủ.

* Tất cả 133 hồng y đủ điều kiện tham gia mật nghị chọn người kế nhiệm Giáo hoàng Francis đã tập trung về Rome, chuẩn bị cho sự kiện quan trọng này.
Các hồng y từ khắp nơi trên thế giới ngày 5/5 đã có mặt đầy đủ ở Rome, chuẩn bị tập trung tại Nhà nguyện Sistine bỏ phiếu chọn ra tân giáo hoàng, bắt đầu từ ngày 7/5.
Giáo hội Công giáo hiện có 135 hồng y dưới 80 tuổi và đủ điều kiện dự mật nghị, đến từ 71 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Tuy nhiên, hai hồng y đã thông báo với Tòa thánh rằng họ không thể dự sự kiện vì vấn đề sức khỏe, khiến số hồng y sẽ vào Nhà nguyện Sistine giảm xuống còn 133.
Hồng y Nhiếp chính Kevin Farrell, người điều hành Giáo triều cho tới khi bầu ra giáo hoàng mới, đã rút thăm từ cuối tuần trước để xếp phòng cho các hồng y và tất cả được bố trí ở Nhà thánh Marta.

* Cuộc bầu cử của Australia không liên quan tới Tổng thống Trump, nhưng chính sách thuế quan của ông được coi là yếu tố giúp Thủ tướng Albanese tái đắc cử.
Hai tháng trước, khi Australia chuẩn bị bước vào cuộc bầu cử quan trọng, Thủ tướng Anthony Albanese của Công đảng không nhận được nhiều sự ủng hộ. Ông thường xuyên xếp sau đối thủ Peter Dutton, ứng viên đảng Tự do đối lập, trong các cuộc thăm dò về bầu cử, khi nhiều cử tri cho rằng Albanese “nhàm chán và không có gì mới mẻ”.
Trong chiến dịch tranh cử, Dutton, 54 tuổi, tán thành một số ý tưởng và thông điệp của Tổng thống Mỹ Donald Trump, điều khiến các đối thủ gọi ông bằng biệt danh “Temu Trump”, trong đó Temu nhằm ám chỉ đến trang thương mại điện tử của Trung Quốc.
Chính sách về văn hóa của Dutton, cựu sĩ quan cảnh sát Australia, gần giống cách ông Trump chống lại các chương trình đa dạng, bình đẳng và hòa nhập (DEI) cũng như làn sóng “phân biệt chủng tộc” trong các trường học. Ông cũng hứa hẹn về một phiên bản Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) như của Mỹ ở Australia.

* Pakistan phóng tên lửa có tầm bắn 120 km, lần thử thứ hai trong chưa đầy một tuần, khi căng thẳng giữa nước này với Ấn Độ tăng cao.
“Pakistan thử thành công tên lửa đất đối đất dòng Fatah với tầm bắn 120 km trong khuôn khổ diễn tập Ex Indus đang diễn ra”, quân đội Pakistan ngày 5/5 thông báo, song chưa công bố hình ảnh và thông tin chi tiết về loại tên lửa được phóng.
Vụ thử nhằm đảm bảo khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội và xác nhận các thông số kỹ thuật quan trọng, trong đó có hệ thống dẫn đường tiên tiến và độ chính xác của tên lửa Fatah, theo quân đội Pakistan.
Thủ tướng Shehbaz Sharif cùng ngày bày tỏ hài lòng với việc quân đội Pakistan “chuẩn bị đầy đủ cho công tác quốc phòng”. “Vụ phóng thử trong đợt huấn luyện cho thấy lực lượng hùng mạnh đang đảm bảo cho quốc phòng của Pakistan”, ông Sharif nói.

* Marco Rubio từng đối đầu ông Trump trong bầu cử sơ bộ đảng Cộng hòa, nhưng dần giành được thiện cảm của Tổng thống, trở thành Ngoại trưởng và kiêm nhiệm nhiều trọng trách.
“Khi gặp vấn đề, tôi gọi cho Marco. Ông ấy sẽ giải quyết được rắc rối đó”, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần trước phát biểu tại Vườn Hồng, Nhà Trắng, đề cập đến Ngoại trưởng Marco Rubio, một trong những trợ thủ thân tín nhất của ông hiện nay.
Trong cuộc phỏng vấn với NBC News phát sóng ngày 4/5, ông Trump cũng lần đầu tiên đề cập đến Rubio như một “ngôi sao” hàng đầu của đảng Cộng hòa có thể kế nhiệm mình dẫn dắt phong trào Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại (MAGA).
Một “ngôi sao” khác được ông Trump nhắc đến là Phó tổng thống JD Vance. Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn hồi tháng 2, Tổng thống Mỹ từng ca ngợi Vance là người “rất có năng lực”, nhưng không nhất thiết coi Phó tổng thống là ứng viên kế nhiệm mình.

Ngày 28 – 4 – 2025

* Nhà Trắng đã nói rằng thông tin Trung Quốc chiếm rạn san hô là “vô cùng đáng lo ngại nếu đúng sự thật”.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, ông James Hewitt, rằng “những hành động như vậy đe dọa sự ổn định khu vực và vi phạm luật pháp quốc tế”, đồng thời cho biết Nhà Trắng đang “tham vấn chặt chẽ với các đối tác của mình”, theo tờ Financial Times đăng ngày 26/4.
Trước đó vào ngày 25/4, Tân Hoa Xã và một loạt trang mạng tiếng Trung Quốc đã đăng tải hình ảnh Hải cảnh Trung Quốc đổ bộ lên một bãi cạn tại cụm Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa, khu vực mà Việt Nam gọi là huyện đảo Trường Sa.
Trước đó một ngày, Hoàn cầu Thời báo cũng đăng bộ ảnh tương tự.

* Tổng Giám đốc Tesla, Elon Musk, đã nói ông sẽ rút lui khỏi Doge, cơ quan được thành lập nhằm mục đích cắt giảm chi phí của chính quyền Trump.
Các nhân sự tại Nhà Trắng, trong đó có Tổng thống, cho biết sự rút lui của ông Musk đã được lên kế hoạch từ lâu, nhưng tin tức này được đưa ra trong bối cảnh doanh nghiệp xe hơi của tỷ phú này đang chứng kiến cảnh lợi nhuận giảm mạnh.
Thông báo của tỷ phú Elon Musk đã để lại nhiều câu hỏi chưa được giải đáp, trong đó có việc khi nào ông sẽ thực sự rời khỏi chính quyền và điều gì sẽ xảy ra với Doge, Bộ Chính phủ Hiệu quả.
Khi được BBC đặt câu hỏi vào hôm thứ Tư, Tổng thống Donald Trump đã nhấn mạnh thông điệp chính quyền của ông đang chuẩn bị cho sự ra đi của ông Musk.

* “Việc Tổng thống Donald Trump quyết định tẩy chay lễ kỷ niệm 50 năm ngày tiếp quản tại Việt Nam là một sai lầm, một sai lầm chính trị nghiêm trọng,” cựu điệp viên CIA Frank Snepp nói.
Chuyên gia phân tích chiến lược của CIA từng hoạt động tại miền Nam Việt Nam trong thời chiến nói với BBC News Tiếng Việt rằng việc ông Trump yêu cầu các nhà ngoại giao cấp cao của Mỹ không tham dự các sự kiện kỷ niệm 50 năm kết thúc chiến tranh mà Việt Nam đang tổ chức rầm rộ là một quyết định “đi ngược chiều” quan hệ Việt – Mỹ.

* Chính quyền Hà Nội đã cho gỡ một tấm áp phích có hình ảnh chim bồ câu đứng trên mũ lính Mỹ tại khu vực Hồ Gươm sau khi hình ảnh này lan truyền trên mạng xã hội, theo xác minh của BBC.
Một số bài đăng trên mạng xã hội với hình ảnh một tấm áp phích có đóng dấu bản quyền của báo Tiền Phong được lan truyền từ hôm thứ Tư 23/4, với nhiều bình luận phê bình và yêu cầu gỡ.
Đến chiều 24/4, BBC không tìm được hình ảnh này trên trang web của báo Tiền Phong.
Phần trên của tấm áp phích khổ lớn có thông điệp chào mừng ”kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước” trên nền lá cờ Mặt trận Dân tộc giải phóng Miền Nam Việt Nam.

* .Bên trong Vương cung Thánh đường Thánh Peter tại Vatican ngày 26/4, ngay trước thời điểm tang lễ Giáo hoàng Francis diễn ra, một cuộc gặp cấp cao đã diễn ra gần cửa ra vào. Tổng thống Mỹ Donald Trump ngồi đối diện với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai lãnh đạo kể từ sau cuộc đấu khẩu nảy lửa tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng cách đó 57 ngày.
“Tôi thấy ông ấy đã bình tĩnh hơn. Tôi nghĩ ông ấy hiểu tình hình và muốn có thỏa thuận”, Tổng thống Trump nói về ấn tượng với ông Zelensky tại cuộc gặp, khi trả lời phỏng vấn tại sân bay New Jersey, Mỹ ngày 27/4.
Cuộc gặp trong vòng 15 phút tại Vatican diễn ra một phần bởi sự trùng hợp, theo nguồn tin am hiểu vấn đề.

* Chính quyền Tổng thống Trump chuẩn bị kỷ niệm mốc 100 ngày đầu nhiệm kỳ, nhưng bộ máy hoàn hảo mà ông ca ngợi đang xuất hiện nhiều vấn đề.
Khi đánh giá hiệu suất đội ngũ của mình hồi cuối tháng 3, Tổng thống Mỹ Donald Trump khoe rằng Nhà Trắng đã qua “hai tháng hoàn hảo”. Làn sóng vượt biên trái phép vào Mỹ giảm mạnh, tuyển mộ nhân sự cho quân đội tăng, thị trường chứng khoán đầy tín hiệu tích cực.
Ông Trump đã đạt được một số mục tiêu chính sách với đội ngũ tương đối đồng thuận và nhất quán, đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với nhiệm kỳ đầu được đánh giá nhiều hỗn loạn của ông. Chánh văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles, người có biệt danh “bà đầm băng giá”, nhận được nhiều tín nhiệm.
Tuy nhiên, khi chính quyền ông Trump chuẩn bị kỷ niệm 100 ngày đầu nắm quyền, bộ máy “hoàn hảo” đó đã bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu lỏng lẻo.

* Sông Indus chảy qua Ấn Độ và Pakistan có thể khiến căng thẳng song phương leo thang, khi New Delhi tuyên bố đình chỉ hiệp ước chia sẻ nguồn nước.
Quan hệ giữa New Delhi và Islamabad gần đây leo thang đáng kể, sau khi nhóm Kháng chiến Kashmir (TRF) có liên hệ với tổ chức vũ trang Lashkar-e-Taiba ở Pakistan ngày 22/4 xả súng vào khu nghỉ dưỡng thuộc vùng Jammu và Kashmir, miền bắc Ấn Độ. Thảm kịch khiến 26 người thiệt mạng, trong đó có 25 công dân Ấn Độ.
Cảnh sát Ấn Độ nói hai trong số ba tay súng đang lẩn trốn là người Pakistan và tuyên bố sẽ truy lùng đến cùng cũng như trừng phạt “bên hỗ trợ những kẻ khủng bố”, ám chỉ Pakistan. Pakistan bác bỏ cáo buộc, gọi những lời quy kết từ Ấn Độ là “không có cơ sở” và tuyên bố sẽ đáp trả mọi hành động của nước này.

* Binh sĩ Ấn Độ và Pakistan đấu súng đêm thứ ba liên tiếp tại vùng Kashmir đang tranh chấp, khi quan hệ song phương xuống mức thấp nhất nhiều năm.
Quân đội Ấn Độ hôm nay cho biết binh sĩ Pakistan tại nhiều tiền đồn quân sự dọc Đường kiểm soát ở Kashmir đêm 26/4 đã “khai hỏa vô cớ” vũ khí cỡ nhỏ về phía các vị trí của họ.
“Binh sĩ của chúng tôi đáp trả hiệu quả bằng vũ khí hạng nhẹ phù hợp”, quân đội Ấn Độ cho biết.
Đây là đêm thứ ba liên tiếp quân đội Ấn Độ và Pakistan đấu súng ở vùng có tranh chấp này. Giới chức Pakistan chưa bình luận về thông tin.