Block "banner-top-bai-viet" not found

TIN VẮN

Ngày 8 – 10 – 2025

* Cuộc chiến giữa Israel và Hamas / Gaza tiếp tục là tâm điểm quan ngại quốc tế. Các cuộc đàm phán gián tiếp để đạt thỏa thuận ngừng bắn được thực hiện tại Ai Cập.
Gaza tiếp tục chịu hậu quả nặng nề: dân thường bị ảnh hưởng lớn, cơ sở hạ tầng bị phá hủy, khủng hoảng nhân đạo trầm trọng.

* Hoạt động quân sự gia tăng ở Gaza City khi Israel đẩy mạnh chiến dịch sâu vào thành phố để kiểm soát các khu vực phía trong.
Các vụ tấn công của lực lượng Houthi vào Israel (qua đường biển hoặc từ Yemen) cũng gia tăng, khiến Israel đáp trả mạnh mẽ.

* Kế hoạch hòa bình của Mỹ / Trump đề xuất các bước từng phần: ngừng bắn, trao đổi con tin, rút lui một phần lực lượng Israel, điều kiện kiểm soát của Hamas. Tuy nhiên vẫn còn nhiều khác biệt trong đàm phán.

* Lebanon / Hezbollah cũng có vai trò nổi bật khi các thiết bị nổ được phát hiện, gây căng thẳng giữa hai bên.

* Ở châu Âu – chiến sự Nga-Ukraine tiếp tục nóng: Nga liên tục tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái, trong khi Ukraine tìm cách đáp trả và thúc đẩy sự ủng hộ từ phương Tây.

*Trung Đông / Trung Á: Nhiều khu vực vẫn lâm nguy vì bất ổn nội bộ, xung đột sắc tộc, và can thiệp từ các quốc gia láng giềng. (Ví dụ: xung đột Syria, tình hình an ninh ở Yemen, v.v.)

* Ở Pháp, Thủ tướng đã từ chức, làm dấy lên khả năng bầu cử mới và căng thẳng chính trị nội bộ.

* Ở Nhật Bản, nữ chính khách Sanae Takaichi có thể trở thành thủ tướng đầu tiên của Nhật từ nữ giới — điều này đang thu hút nhiều chú ý chính trị trong nước.

* Nhiều quốc gia đang chuẩn bị hoặc tiến hành bầu cử địa phương hay quốc gia: ví dụ Ấn Độ (khảo sát bầu cử khu vực Kashmir), Sri Lanka (cuộc bầu cử tổng thống)

* Tình hình kinh tế vẫn chịu áp lực từ lạm phát, chuỗi cung ứng, và lãi suất cao ở nhiều quốc gia lớn.
Nhiều hiệp định thương mại & áp lực chính trị – kinh tế giữa các cường quốc (Mỹ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu) tiếp tục chi phối xu hướng toàn cầu.
Các biện pháp trừng phạt, hạn chế xuất khẩu công nghệ cao (như chip, công nghệ quân sự) vẫn được sử dụng như vũ khí trong địa chính trị.

* Các đợt thiên tai: mưa lớn, lũ, cháy rừng tiếp tục đe dọa các vùng dễ tổn thương, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.
Các tổ chức quốc tế và chính phủ nhiều nước nhấn mạnh nhu cầu hợp tác quốc tế để ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, và thích ứng nông nghiệp.
Các mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, cam kết “net zero” vẫn là đề tài bàn luận căng thẳng trong các cuộc họp quốc tế.

* Một số công trình khoa học và y tế mới nổi bật (ví dụ trong nghiên cứu miễn dịch, công nghệ vật liệu, v.v.) được công bố trên các tạp chí quốc tế.
AI, công nghệ tự động hóa, robot, và công nghệ quốc phòng (vũ khí thông minh, máy bay không người lái) tiếp tục được đầu tư và trở thành chiến trường cạnh tranh giữa các quốc gia.
Vấn đề y tế cộng đồng vẫn nổi: dịch bệnh mới / tái bùng phát (nếu có), an ninh lương thực, tiếp cận chăm sóc y tế ở các vùng nghèo khó, v.v.

* Thị trường chứng khoán châu Á có xu hướng giảm, chịu ảnh hưởng từ việc cổ phiếu Mỹ suy yếu và lo ngại lạm phát, cùng với biến động tiền tệ.
Trung Quốc – Đài Loan: căng thẳng thương mại tiếp diễn khi Trung Quốc cấm nhập khẩu nhiều sản phẩm từ Đài Loan, dẫn đến phản ứng và động thái đáp trả.
Ngoài ra, các nước trong khu vực tiếp tục thích ứng với xung đột thương mại, chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng và biến động ngoại hối.

* Triều Tiên tiếp tục khẳng định thúc đẩy cả vũ khí hạt nhân và thông thường, theo thông báo của chính phủ các vụ thử.

* Ở khu vực Đông Nam Á, mưa lớn và lũ lụt tái diễn, đặc biệt ở miền Bắc Việt Nam và Hà Nội gây thiệt hại và gián đoạn giao thông, sinh hoạt.
Mưa bão, lũ lụt tiếp tục là thách thức. Như nêu ở Hà Nội, Typhoon Matmo gây ngập nặng trong nội thành, nhiều xe cộ không thể di chuyển.

* GDP quý 3/2025 của Việt Nam tăng 8,22 % so với cùng kỳ năm trước — là mức tăng trưởng theo quý cao nhất kể từ năm 2011 (ngoại trừ giai đoạn hồi phục sau COVID).
Tính từ đầu năm đến tháng 9, tăng trưởng GDP tích lũy đạt khoảng 7,84 %.
Việt Nam đạt thặng dư thương mại 16,8 tỷ USD trong 9 tháng, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng ~17 % so cùng kỳ.
Tuy nhiên, áp lực từ thuế quan của Mỹ (20 % áp dụng lên nhiều sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam), chi phí nguyên liệu, chi phí năng lượng, và thiệt hại do thiên tai vẫn là thách thức không nhỏ.

* Việt Nam và Saudi Arabia ký kết 5 hiệp định đầu tư mới trong các lĩnh vực như xây dựng, hạ tầng, sản xuất đồ nội thất cao cấp, du lịch, phát triển nguồn nhân lực.
Lãnh đạo cao cấp Việt Nam (Tổng Bí thư Tô Lâm) sẽ thăm Bắc Triều Tiên từ 9–11 tháng 10, đánh dấu chuyến thăm cấp cao đầu tiên trong gần hai thập kỷ qua.
Reuters
Về chính sách đối ngoại, Việt Nam cũng lên tiếng quan ngại trước tình hình căng thẳng gia tăng ở Trung Đông, đặc biệt trong xung đột Israel – Hamas, kêu gọi giải pháp hòa bình và bảo vệ tính mạng dân thường

 

Ngày 23 – 9- 2025

* Tuần này diễn ra lời kêu gọi và hành động công nhận nhà nước Palestine từ nhiều quốc gia, bao gồm UK, Canada, Australia, Pháp, Bồ Đào Nha, Luxembourg, Andorra, Malta và Monaco.

* Pháp tuyên bố công nhận chính thức; UK, Canada – mặc dù có những điều kiện (ví dụ như rút lui của Hamas, trả tự do cho con tin) mới chính thức hóa công nhận.

* Tại Liên Hiệp Quốc, có đề xuất lực lượng ổn định quốc tế cho Gaza như một phần của giải pháp quốc tế sau xung đột.

* Quân đội Israel tiếp tục mở chiến dịch tấn công mặt đất vào Gaza City với nhiều thiệt hại nhân mạng.

* Liên Hiệp Quốc cảnh báo về tình trạng thiếu lương thực, nhiên liệu nghiêm trọng ở phía bắc Gaza, với nguy cơ nạn đói ngày càng trầm trọng.

* Báo cáo của Ủy ban điều tra LHQ cáo buộc Israel phạm “bốn trong năm hành vi diệt chủng được định nghĩa theo luật quốc tế” trong cuộc chiến tại *
Nga tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (drone) vào Ukraine; nhiều khu vực của Ukraine bị ảnh hưởng.

* Nhiều nước NATO lên tiếng phản đối sau các vi phạm không phận — ví dụ Estonia yêu cầu tham vấn Article 4 của NATO do máy bay Nga (MiG-31) bay vào không phận Estonia.

* Ukraine đang kêu gọi thêm hỗ trợ phòng không và trừng phạt mạnh hơn đối với Nga.

* Trump thực hiện bài phát biểu mang tính đối đầu, chỉ trích các quốc gia châu Âu về chính sách nhập cư, biến đổi khí hậu, mua năng lượng từ Nga.

* Ông cũng phản đối việc mở rộng công nhận Palestine, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Hamas giải giáp và trả tự do cho con tin.

* Nền kinh tế toàn cầu có dấu hiệu chững lại: hàng tồn kho tại các nhà máy Mỹ tăng cao, hoạt động sản xuất – dịch vụ chậm lại.

* Ở Anh, có sự cố tấn công mạng khiến Jaguar Land Rover đóng cửa dây chuyền sản xuất; tăng trưởng kinh tế Anh gần như thấp nhất trong nhóm G7.

* Vàng tiếp tục tăng giá mạnh như một “nơi trú ẩn an toàn” giữa bất ổn toàn cầu.

* Siêu bão Ragasa đang hướng về miền nam Trung Quốc và Đài Loan; nhiều khu vực đóng cửa trường học, dừng các chuyến bay để ứng phó.

* Ở Nepal, phong trào protest của thế hệ Gen Z về tham nhũng, trách nhiệm chính phủ và lệnh cấm mạng xã hội đã dẫn tới việc Thủ tướng K. P. Sharma Oli từ chức, bổ nhiệm chính quyền lâm thời.

* Ở Pháp, nhiều cuộc đình công lớn phản đối việc cắt giảm ngân sách công, ảnh hưởng đến nhiều dịch vụ công cộng.

 

Ngày 15 – 9 – 2025

* Drone Nga xâm nhập không phận Ba Lan và Romania, khiến Warsaw cáo buộc Moscow cố tình khiêu khích.
NATO đáp trả bằng cách triển khai chiến đấu cơ Anh, Đức, Pháp, Đan Mạch đến Ba Lan, trong khuôn khổ nhiệm vụ “Eastern Sentry” nhằm tăng cường phòng thủ không phận Đông Âu.
Nguy cơ đụng độ trực tiếp Nga–NATO ngày càng lớn, chiến tranh Ukraine vẫn lan rộng ảnh hưởng ra ngoài lãnh thổ.

* Liên minh châu Âu chia rẽ về mục tiêu giảm phát thải đến 2040.
Đón phái đoàn Trung Quốc tại Brussels nhằm thúc đẩy đối thoại trước COP30.
Xu hướng: Châu Âu cố duy trì vị thế lãnh đạo khí hậu, nhưng bị phân tâm bởi an ninh và khủng hoảng năng lượng.

* Israel không kích vào Doha (Qatar), nhắm tới các nhà đàm phán Hamas ngay sau khi đồng ý kế hoạch ngừng bắn do Mỹ làm trung gian.
Vụ việc khiến Qatar bất bình, đồng thời đặt ra nghi vấn về sự bảo đảm an ninh của Mỹ trong khu vực.
Quan hệ vùng Vịnh có nguy cơ rạn nứt, Qatar có thể cân nhắc lại vai trò trung gian truyền thống.

* Dự kiến vấn đề Palestine sẽ trở thành chủ đề nóng tại Đại hội đồng LHQ sắp tới. Trung Đông vẫn xoay quanh vòng luẩn quẩn xung đột – ngừng bắn – leo thang.

* Hai bên đạt khung thỏa thuận về việc chuyển quyền sở hữu TikTok tại Mỹ sang một thực thể do Mỹ kiểm soát.
Ngoài công nghệ, đối thoại song phương còn bàn đến nguyên liệu chiến lược, fentanyl và rửa tiền.
Vừa cạnh tranh vừa hợp tác, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và thương mại.

* Lần đầu tiên có nữ Thủ tướng lâm thời, bà Sushila Karki, sau làn sóng biểu tình trẻ phản đối tham nhũng.
Nepal đứng trước cơ hội cải cách chính trị, nhưng tình hình vẫn bất định.

* LHQ tiếp tục lên án tình trạng nhân quyền và việc xử tử công khai.
Bình Nhưỡng tiếp tục cô lập, ít chịu áp lực thay đổi.

* Lũ lụt nghiêm trọng khiến hơn 100.000 người sơ tán, đe dọa an ninh lương thực. Khủng hoảng khí hậu cộng hưởng với bất ổn chính trị kéo dài.

* Vấn đề TikTok nằm trong chiến lược rộng hơn về kiểm soát công nghệ.

* Tuần qua ít sự kiện nổi bật, nhưng dư âm về khủng hoảng di cư và biến đổi khí hậu vẫn bao trùm.

* Hội nghị thường niên tại Vienna bàn về an toàn hạt nhân và giám sát trong bối cảnh nhiều điểm nóng (Iran, Ukraine).

* UNGA High-Level Week sẽ là diễn đàn tập trung tranh cãi quanh Trung Đông và khí hậu.